โครงการศึกษาฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้ม(อันเนื่องมาจากพระราชดำริ)

ที่มาของรูปภาพ:http://www.infoforthai.com/forum/topic/25356

โครงการศึกษาฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้ม

โครงการศึกษาฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้ม   (อันเนื่องมาจากพระราชดำริ)

บ้านเขาชะงุ้ม  หมู่ที่  2      ตำบลเขาชะงุ้ม  อำเภอโพธาราม  จังหวัดราชบุรี

หน่วยงานรับผิดชอบ  

โครงการชลประทานจังหวัดราชบุรี  สำนักชลประทานที่ 13  กรมชลประทาน

ผู้รับผิดชอบโครงการ 

1.   นายไพรัตน์  ทับประเสริฐ  ตำแหน่งผู้อำนวยการโครงการชลประทานจังหวัดราชบุรี สำนักชลประทานที่ 13

2.   นายอัศวิน  สมุทรจักร  ตำแหน่ง ฝวศ.คป.ราชบุรี  โครงการชลประทานจังหวัดราชบุรีสำนักชลประทานที่ 13  

วัตถุประสงค์โครงการ

1.   เป็นศูนย์ศึกษาวิจัยและสาธิตทดสอบวิธีการฟื้นฟูปรับปรุงดินเสื่อมโทรมให้สามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ  เพื่อเป็นรูปแบบและส่งเสริมอาชีพเกษตรกรที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงกับพื้นที่โครงการ  ได้เรียนรู้วิธีการจัดการดิน  น้ำ  และพืช  อย่างถูกต้อง  มีความยั่งยืนไม่กระทบต่อสิ่งแวดล้อม  ซึ่งจะทำให้เกษตรกรมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

2.    เพื่อการพัฒนาแหล่งน้ำในเขตพื้นที่โครงการให้เพียงพอกับการอุปโภคบริโภคและทำการเกษตร

3.    เพื่อการพัฒนาแหล่งน้ำรอบพื้นที่โครงการฯ ให้เพียงพอกับการอุปโภคบริโภคและทำการเกษตรสำหรับกิจกรรมการขยายผลของโครงการฯ

4.    เพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรดิน  น้ำ  และป่าไม้  ให้คงความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติอย่างยั่งยืน

5.    เป็นแหล่งศึกษาดูงาน

ความเป็นมาของโครงการ

ความเป็นมาของโครงการศึกษาวิธีการฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรม ตามแนวพระราชดำริ ตำบลเขาชะงุ้ม อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับการน้อมเกล้าถวายที่ดินจำนวนประมาณ 700 ไร่ จากราษฎรอดีตเป็นนายตำรวจยศสัญญาบัตร ซึ่งแต่เดิมทำเป็นฟาร์มปศุสัตว์และปลูกพืชไร่ มีการใช้ที่ดินอย่างผิดวิธีทำให้หน้าดินเสียหาย ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ เกิดสภาพความแห้งแล้งโดยทั่วไปจนไม่สามารถปลูกพืชได้ หรือผลผลิตลดลง เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนต จึงได้พระราชทานพระราชดำริในการปรับปรุงที่ดินเสื่อมโทรมแห่งนี้ให้กลับมีความอุดมสมบูรณ์ สามารถใช้ในการเพาะปลูกได้ รวมทั้งทรงยังแนะนำให้ปลูกหญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ หลังจากที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชดำริในการปรับปรุงพื้นที่แห่งนี้ เมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน 2526 หน่วยงานต่างๆ ได้สนองพระราชดำริด้วยการศึกษาทดลองเพื่อหาวิธีการปรับปรุงดินในพื้นที่ให้กลับนำมาใช้ประโยชน์ในการเกษตรได้อีก และเป็นแนวทางในการปรับปรุงดินให้แก่ราษฎรที่อยู่บริเวณใกล้เคียง ตลอดจนเป็นรูปแบบสำหรับใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาพื้นที่อื่นๆ ซึ่งมีปัญหาคล้ายๆกับที่ดินแห่งนี้

          โครงการศึกษาวิธีการฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้ม อันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นโครงการที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้จัดขึ้นเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในวโรกาสพระชนมายุครบ 60 พรรษา และพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษก สำหรับพื้นที่นั้น พลตำรวจตรีทักษ์ ปัทมสิงห์ ณ อยุธยา ได้น้อมเกล้าถวายที่ดินบริเวณตำบลเขาชะงุ้ม อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี เนื้อที่ประมาณ 694 ไร่ 2 งาน 38 ตารางวา ซึ่งเดิมเป็นฟาร์มปศุสัตว์ ที่ดินถูกชะล้างพังทลายและทำให้เสื่อมโทรมจนเกือบใช้ประโยชน์ไม่ได้ อีกทั้งได้มีการขุดดินลูกรังไปใช้ประโยชน์อีกด้วย และความทราบถึง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ดังนั้น ในวันที่ 4 มกราคม 2528 ได้พระราชทานพระราชกระแสกับหม่อมเจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ จักรพันธ์ ซึ่งนำความกราบบังคมทูลเกี่ยวกับ โครงการการศึกษาวิธีการฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้มฯ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้มีพระราชกระแสดังนี้

          - แนวทางการฟื้นฟูให้พัฒนาแหล่งน้ำเป็นที่ปลูกไม้ยืนต้นให้มีความชุ่มชื้น สวยงามตามธรรมชาติ

          - ให้ใช้ชื่อโครงการฯ ตามที่เสนอไปคือ โครงการศึกษาวิธีการฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้มอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

          - การศึกษาปรับปรุงบริเวณที่ดินเสื่อมโทรมอย่างหนัก โดยวิธีการเสริมสร้างแหล่งน้ำปรับปรุงบ่อดิน แก้ปัญหาดินลูกรังและจัดระดับให้เหมาะสมเพื่อให้มีน้ำใช้

          ต่อมา นายสี วรรณเทวี ได้น้อมเกล้าถวายที่ดินเพิ่มเติมอีก 63 ไร่ 1 งาน 3 ตารางวา ซึ่งอยู่ติดกับพื้นที่โครงการศึกษาวิธีการฟื้นฟูที่ดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้มทางทิศเหนือให้กับมูลนิธิชัยพัฒนาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้มีพระราชกระแสกับนายสุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนาให้พัฒนาที่ดินแปลงดังกล่าวเป็น 3 ส่วน คือ ให้ฟื้นฟูสภาพป่า ดำเนินการพัฒนาและปล่อยไว้ในสภาพเดิม

          นอกจากนี้ยังมีพื้นที่อีกส่วนหนึ่งที่อยู่ติดกับพื้นที่โครงการซึ่งมูลนิธิชัยพัฒนาจัดซื้อเพิ่มเติมมีจำนวน 91 ไร่ 3 งาน 81 ตารางวา ดังนั้น ในขณะนี้พื้นที่โครงการมีจำนวนทั้งสิ้นรวมทั้งสิ้น 849 ไร่ 3 งาน 22 ตารางวา 

สภาพทั่วไป

1.    สภาพพื้นที่ของโครงการฯ  เป็นที่ราบเชิงเขา  มีความลาดชัน  1-10%  มีลักษณะเป็นลูกคลื่นลอนลาด

2.    เนื้อดินเป็นดินร่วนปนทรายและปนกรวด  ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ

3.    มีการชะล้างพังทลายของดินจนสูญเสียหน้าดินที่อุดมสมบูรณ์

4.    พื้นที่บางแห่งมีการขุดลูกรังไปขาย  ทำให้พื้นที่ไม่เหมาะสมที่จะใช้ทำการเกษตรอีกต่อไป

5.    ความแห้งแล้งแสดงเป็นค่าเฉลี่ยปริมาณน้ำฝนในช่วง  14  ปี  (ปี2531 – 2544)  700  มม./ปี  
 ค่าเฉลี่ย จำนวนวันที่ฝนตก  50  วัน/ปี

ระยะเวลาดำเนินการ      1  ปี      ปีพ.ศ.2552 

ประโยชน์ที่จะได้รับ

1.       เพื่อเก็บกักน้ำให้เกษตรกรในพื้นที่การเกษตรมีปริมาณน้ำเพียงพอกับความต้องการของราษฎร

2.       สภาพแวดล้อมได้รับการปรับปรุงให้ดีขึ้น

3.       การใช้ที่ดินมีประสิทธิภาพมากขึ้น

4.       ดินและน้ำได้รับการอนุรักษ์เพิ่มขึ้น

5.       ไฟป่าลดลง

6.       เป็นที่ศึกษาดูงานและค้นคว้าวิจัยการพัฒนาที่ดิน  พื้นที่รับประโยชน์ในช่วงฤดูฝน  1,849  ไร่   ฤดูแล้ง  1,849 ไร่  จำนวนครัวเรือน  249 ครอบครัว     

พระองค์ท่านทรงเป็นห่วงประชาชนของพระองค์จึงมีโครงการ ฟื้นฟูดินเสื่อมโทรมเขาชะงุ้มเพื่อนให้ประชาชนของพระองค์มีพื้นที่ พื่อให้ประชาชนชาวราชบุรีมีดินที่ดีในการทำสวนทำไร่ของชาวราชบุรี 

อ้างอิง

ที่มา:http://www.rid.go.th/royalproject/index.php?option=com_content&view=article&catid=87%3A2009-05-04-07-35-57&id=182%3A2009-05-28-08-41-13&Itemid=7

ที่มา:http://www.ldd.go.th/web_kingproject/Project_024.htm